Od kilku lat jesteś mamą i coraz częściej zastanawiasz się co zrobić, by nauczyć dzieci wartości pieniądza. Chciałabyś, aby Twoje dziecko nie tylko świetnie odnajdowało się w szkole i w kontaktach z rówieśnikami. Zależy Ci również na tym, by zapewnić mu edukację finansową na odpowiednio wysokim poziomie. Tak, aby decyzje dotyczące zarządzania swoimi finansami podejmowało świadomie i ze znajomością wszystkich konsekwencji. Zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych.
W szkole nie uczą dzieci o finansach
Nie jest to łatwe zadanie ponieważ Ty jako rodzic, nie możesz liczyć na wsparcie. Edukacja finansowa i rozwijanie przedsiębiorczości wśród dzieci jest tematem tabu w szkole. Wiedza na temat pieniądza i ekonomii jest przekazywana młodym pokoleniom w stopniu znikomym. Dzieci są uczone jak wyglądają pieniądze i jak się nimi posługiwać. Z czasem dochodzi nauka dotycząca ułamków czy procentów. Jednak nikt nie stara się przekazać dzieciom wiedzy na temat tego, jak działa procent składany czy też jak bardzo spłatę pożyczonej kwoty na kupno mieszkania zwiększają odsetki. Dlatego mamo jeśli nie chcesz wychować dzieci na finansowych analfabetów, będących łatwym łupem dla wszelkich instytucji finansowych, czas wziąć ster w swoje ręce i nauczyć dzieci wartości pieniądza.
Kiedy zacząć naukę dzieci wartości pieniądza?
Tu odpowiedź może być tylko jedna: im szybciej, tym lepiej. Dzieciaki w wieku przedszkolnym ale także i te starsze, wychodzą z założenia, że rodzice pieniądze mają zawsze. A jak nie mają, to idą do bankomatu czy banku i już mają. I jeśli nie dają dzieciom pieniędzy na nową zabawkę to znaczy, że to sknery i oszuści, którzy na każdym kroku okłamują swoje dzieci. Jeśli nie chcesz być właśnie w ten sposób oceniona przez swoje dziecko, czas zacząć rozmawiać z dziećmi o pieniądzach. Nie możesz w kółko udawać, że tematu nie ma, a konkretne pytania zbywać milczeniem czy poruszaniem zupełnie innych kwestii.
Nauka dzieci wartości pieniądza – rozmowy o pieniądzach
Dzieciaki są bardzo ciekawe pieniędzy. Chcą je zrozumieć i mieć wiedzę na ich temat. A Ty jako rodzic, powinnaś im tą wiedzę dostarczyć. Dlatego dobrze by było, gdybyś zaczęła objaśniać dzieciakom takie kwestie jak: co to jest bank i do czego służy, skąd się biorą pieniądze na Waszym koncie, na czym polega Wasza praca i ile przeciętnie zarabiacie pracując jedną godzinę. Ile kosztuje życie Waszej rodziny, jakie macie stałe wydatki miesięczne, czyli co to są rachunki i ile pieniędzy pochłaniają itp. itd. Już od najmłodszych lat powinnaś wytłumaczyć dziecku, że pieniądze otrzymujemy za wykonaną pracę. W wielu przypadkach ta praca jest rozliczana za czas, jaki jej poświęcamy. I te wszystkie zabawki i gadżety, o których marzy dziecko, zabierają mu rodziców z domu. Musisz uświadomić dziecku, że kolejna lalka Barbie czy zestaw klocków lego, to tak naprawdę jedna czy 2 godziny więcej rodzica poza domem. Im szybciej uzmysłowisz dziecku tą zależność, tym lepiej.
Finanse pokaż dziecku na przykładzie
Kolejnym krokiem powinna być rozmowa na temat budżetu Waszej rodziny. Ponieważ do dzieci najlepiej trafiają przykłady z życia wzięte, a nie hipotetyczne sytuacje, warto uzmysłowić dziecku, co dzieje się z zarobionymi pieniędzmi. Najprościej: przynosząc pensję do domu i dzieląc ją na kupki. Jeden plik banknotów na czynsz za mieszkanie. Ostatecznie dziecko chce mieszkać w swoim pokoju. Kolejny na prąd, wodę, media, przecież dziecko chce oglądać bajki i myć się w ciepłej wodzie. Kolejna sterta to pieniądze na codzienne zakupy produktów spożywczych. I tak dalej. W ten sposób pokażecie Waszemu dziecku, że mimo iż macie według niego dużo pieniędzy, to jednak zanim je wydacie na nowe zabawki dla dziecka, trzeba wcześniej zapewnić rodzinie standard życia, do którego Twoje dziecko się przyzwyczaiło. I który uważa za rzecz równie oczywistą jak oddychanie.
Nauka dzieci wartości pieniądza – kieszonkowe
Gdy już część teoretyczną Twoje dziecko w mniejszym czy większym stopniu opanowało, czas przejść do praktyki. Czyli dać możliwość dziecku obchodzenia się z pieniędzmi. Tutaj niezastąpione jest kieszonkowe. Aby miało wartość dydaktyczną musisz mamo trzymać się kilku zasad. Najważniejsza z nich to być konsekwentną. Jeśli ustalisz z dzieckiem tygodniowe kieszonkowe w wysokości 10 zł płatne w niedzielę, nie możesz mu kolejnej dychy wypłacić już w połowie tygodnia. Tylko dlatego, że wydało poprzednią. Przecież Twój pracodawca nie wypłaci Ci drugiej pensji w miesiącu w związku z faktem, że poprzednia już została przez Ciebie wydana. I warto abyś z tymi samymi zasadami zaznajomiła dziecko. Kolejny warunek to określenie zasad na co dziecko przeznacza kieszonkowe. Jeśli wspólnie ustalicie, że kieszonkowe będzie przeznaczane na słodycze czy zabawki, nie ma opcji, że z własnych pieniędzy będziesz pokrywać te wydatki dzieci. I podczas pierwszych lepszych zakupów wydasz drugą kwotę kieszonkowego na zachcianki dziecka, które ma finansować ze swoich pieniędzy.
Dlaczego jest to tak ważne?
Ponieważ dzięki kieszonkowemu dziecko będzie poznawało trudną sztukę wyborów i podejmowania decyzji, także tych finansowych. Bardzo szybko zrozumie, że pieniądze wydaje się tylko raz i w związku z tym zacznie znacznie rozważniej podchodzić do tego tematu. Zacznie się zastanawiać czy kolejna zabawka warta jest jego pieniędzy i czy satysfakcja z jej posiadania jest większa, niż poczucie straty wydanych pieniędzy. Dziecko dzięki kieszonkowemu poznaje wartość pieniądza i uczy się szacunku. Zarówno do pieniędzy jak i rzeczy, które za ich pomocą nabyło. Skoro musiało sobie odmawiać przyjemności przez kilka miesięcy by stać się właścicielem nowej gry to doceni fakt jej posiadania znacznie bardziej od dziecka, które tą samą grę po prostu dostało. Zdobycie jej kosztowało je wiele trudu, dlatego też samo będzie pilnowało by służyła mu jak najdłużej i była w jak najlepszym stanie. Wypłacając kieszonkowe dziecku, szybko przekonasz się, że dzieciom znacznie trudniej wydaje się swoje własne pieniądze, niż Twoje mamo. Dlatego kieszonkowe może stać się niezastąpionym narzędziem podczas nauki dzieci wartości pieniądza.
Oczywiście rady zawarte w tym artykule, to dopiero początek, wierzchołek góry lodowej jaką jest edukacja finansowa dzieci. Warto jednak zadać sobie trochę trudu i od najmłodszych lat dziecka wprowadzać zasady i nawyki, dzięki którym dzieci poznają wartość pieniądza i będą szanować swoje zarobione pieniądze. Często zamieniane na czas jakim dysponują.
Autorką wpisu jest Ula z Mamonik.pl – bloga poświęconego rozwijaniu edukacji finansowej oraz przedsiębiorczości u dzieci.
